ΚΑΙΡΟΣ

Ανώγεια

Ασθενής βροχή
11°C
άνεμος: 15 Νοτιοδυτικός

Ρέθυμνο

16°C
άνεμος: 27 Δυτικός

Σπήλι

14°C
άνεμος: 06 Δυτικός

Φράγμα Ποταμών

17°C
άνεμος: 13 Δυτικός

Γαράζο - Ανώγεια

Αρχαία Αξός

Αρχαία Αξός

Στην περιοχή του σημερινού χωριού Αξός, βρίσκονταν η αρχαία πόλη Όαξος, μια από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαίας Κρήτης που ήκμασε από την υστερομινωική και γεωμετρική έως τη ρωμαϊκή και τα υστερότερα χρόνια. Η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει στο φως πλούσια υπολείμματα της αρχαίας πόλης ανάμεσα στα οποία ο Ναός της Αφροδίτης, το Πρυτανείο, τάφοι και ποικίλα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα. Εντυπωσιακό θα πρέπει να ήταν και το τείχος της ακρόπολης, τμήματα του οποίου είναι ορατά ακόμα και σήμερα στην κορφή του λόφου. Τις ανασκαφές ξεκίνησε η Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή το 1899, φέρνοντας στο φως ποικίλα ευρήματα ανάμεσα στα οποία μινωικά όστρακα, λίθινα αγγεία, επιγραφές, και πολλά ειδώλια που απεικονίζουν γυμνή γυναικεία μορφή που έχει ερμηνευθεί ως Θεά της γονιμότητος. Εντοπίστηκαν επίσης υπολείμματα κτιρίων της κλασικής εποχής πάνω στα οποία οικοδομήθηκαν υστερότερα κτίρια, κυρίως βυζαντινές εκκλησίες. Η πόλη συνέχισε να ακμάζει τόσο στη ρωμαϊκή όσο και στη βυζαντινή εποχή κατά την οποία μάλιστα ήταν έδρα επισκοπής και διέθετε πληθώρα εκκλησιών. Στη θέση Λιβάδα, ΒΑ του χωριού έχουν έρθει στο φως υπολείμματα αρχαϊκής εγκατάστασης γεγονός που υποδηλώνει την έκταση της αρχαίας Αξού.  Η πόλη ήταν πλούσια και ισχυρή. Έκοβε δικά της νομίσματα που απεικόνιζαν το κεφάλι του Απόλλωνα ή της Αρτεμης. Δικά της νομίσματα είχε και στη ρωμαϊκή εποχή. Ανατολικά του χωριού, στο δρόμο για το Ηράκλειο, στη μέση βαθιάς κοιλάδας, σώζονται ερείπια τείχους γνωστό σαν «Τείχιο τσ΄ Αξός» ύψους 8 μέτρων. Πιστεύεται ότι είναι μέρος του υδραγωγείου που μετέφερε νερό από την πηγή Σκαφίδια στη δεξαμενή της Αξούς, από απόσταση 3 χλμ. Βρέθηκαν ακόμα άτεχνα ειδώλια, χάλκινη μίτρα, όστρακα, καθώς και ένα μαρμάρινο άγαλμα της θεάς Δήμητρας.

Στον λόφο πάνω από το χωριό υπάρχουν τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης " Το Ανδρείον " ο ναός της Αφροδίτης Αστάρτης, Κυκλώπεια τείχη και απομεινάρια από πολλά κτήρια. Υπάρχουν επίσης χαραγμένα σε τεράστιες πέτρες αποσπάσματα από γραφές, πιθανόν νόμους.

Πηγές:

Νομαρχιακή Επιτροπή Τουριστικής Προβολής

Δήμος Κουλούκωνα